Arbeidsmarktregio Haaglanden
Impact van de coronacrisis op de arbeidsmarkt in Haaglanden
Het is duidelijk dat het coronavirus sinds het voorjaar van 2020 een enorme impact heeft op onze hele samenleving. Maar wat zijn de gevolgen van de coronacrisis op de arbeidsmarkt in de regio Haaglanden? In een verkenning in opdracht van gemeente Den Haag is de huidige arbeidsmarktsituatie in Haaglanden vergeleken met die van het vierde kwartaal van 2019.
Deze vergelijking leert ons dat het effect op de arbeidsmarkt veel beperkter is dan eerder werd verwacht. De werkloosheid en het aantal faillissementen namen nauwelijks toe. De NOW-regelingen zijn wat dat betreft een groot succes. De gunstige arbeidsmarktsituatie brengt echter nieuwe vraagstukken met zich mee. Bedrijven geven aan dat arbeidsmarktkrapte momenteel de grootste uitdaging vormt. Het is dan ook belangrijk het talent in de regio optimaal te benutten.
Belangrijkste inzichten
- Arbeidsmarktsituatie in de regio Haaglanden is 'krap'.
- Ruim kwart bedrijven in de regio Haaglanden ervaart personeelstekort.
- Aantal online ontstane vacatures naar recordhoogte.
- Historisch laag aantal faillissementen mede door coronasteun.
- WW-uitkeringen voor alle opleidingsniveaus op een lager niveau dan vóór de coronacrisis.
- Jongeren hard geraakt, maar snel herstel van arbeidsmarktsituatie jongeren. De coronacrisis vergroot de verschillen tussen jongeren op de arbeidsmarkt.
- Aandacht voor kwetsbare groepen blijft belangrijk.
- Om vraag en aanbod optimaal op elkaar te laten aansluiten, ligt er een rol voor werkzoekenden én werkgevers.
- Positieve vooruitzichten 2022.
Ruim kwart bedrijven ervaart personeelstekort
Aan het begin van het vierde kwartaal van 2021 ervaart ruim een kwart van de bedrijven in Haaglanden door een tekort aan arbeidskrachten belemmeringen bij het uitoefenen van de bedrijfsactiviteiten. Hiervan wordt aan het begin van dit derde kwartaal het meeste melding gemaakt door ondernemers in de sectoren industrie (37,7%), verhuur en overige zakelijke diensten (34,3%), specialistische zakelijke diensten (31,8%) en informatie en communicatie (31,7%). Het aandeel bedrijven met een personeelstekort ligt hoger dan aan het begin van het vierde kwartaal van 2019.
Uit onderzoek van RaboResearch (december 2021) blijkt dat op dit moment arbeidsmarktkrapte naast veranderende wet- en regelgeving vanuit de overheid de belangrijkste uitdaging vormt voor Nederlandse bedrijven. In alle sectoren kwalificeert meer dan 50% van de bedrijven arbeidsmarktkrapte als grote of zeer grote uitdaging.
TEKORT AAN ARBEIDSKRACHTEN (%), HAAGLANDEN
Krappe arbeidsmarktsituatie in Haaglanden
Halverwege 2021 was er sprake van een krappe arbeidsmarkt in de arbeidsmarktregio Haaglanden. De spanningsindicator van het UWV liep in het derde kwartaal van 2021 verder op. Door verdere groei van het aantal vacatures en een aanhoudende daling van het aantal werkzoekenden, zette de trend zich tussen juli en eind september door. De arbeidsmarkt was daardoor in de zomermaanden krapper dan ooit eerder gemeten in de regio Haaglanden. Met een score van 3,56 bereikte de indicator net niet het niveau van zeer krap. De krapte op de arbeidsmarkt is voor opleidingsniveaus voelbaar.
De krapte op de arbeidsmarkt en de daarmee gepaard gaande personeelstekorten doen zich voor in een breed spectrum van beroepen. Onderstaande visual laat zien dat de spanningsindicator in het derde kwartaal van 2021 voor vijf van de elf beroepsklassen zeer krap aangeeft. Voor vijf van de overige zeven beroepsklassen geeft de indicator krap aan. Alleen agrarische en creatieve en taalkundige beroepen kennen een gemiddelde arbeidsmarktsituatie.
ARBEIDSMARKTSPANNING NAAR BEROEPSKLASSE, HAAGLANDEN
ARBEIDSMARKTSPANNING NAAR BEROEP (LAGER EN MIDDELBAAR), HAAGLANDEN
Aandacht voor kwetsbare groepen blijft belangrijk
Gezien de krapte op de arbeidsmarkt is het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen deelnemen aan het arbeidsproces ook al zijn ze daar (nog) niet in geslaagd. In augustus 2021 waren er in de regio Haaglanden 32.532 duizend geregistreerde werkzoekenden zonder dienstverband met een bijstandsuitkering. Dit aantal ligt nog boven het niveau van vóór de coronacrisis.
Een andere kwetsbare groep op de arbeidsmarkt zijn NEETs. NEETs zijn jongeren (15 tot 27 jaar) die geen opleiding volgen en ook niet werken. De internationale term voor deze groep jongeren is "Not in Employment, Education or Training". In de regio Haaglanden is 6% van de 15- tot 27- jarigen NEET. Hoewel dit percentage de afgelopen jaren is afgenomen, blijft het belangrijk om aandacht te besteden aan deze categorie.
Hetzelfde geldt voor de voortijdig schoolverlaters (vsv). In het schooljaar 2019/2020 zijn er in de regio Haaglanden 1.138 nieuwe vsv'ers bij gekomen (2,1% van het aantal onderwijsdeelnemers die aan het begin van het schooljaar ingeschreven staan). Het grootste deel van de vsv'ers valt uit op mbo-niveau (922 vsv'ers) en slechts 216 vsv'ers op vo-niveau.